وقتی کامپیوتری جدید می‌خرید، سرعت بسیار بالایی دارد اما با گذر زمان با وجود کارا بودن، دیگر سرعت آن چندان به چشم نمی‌آید. آیا تا کنون با خود فکر کرده‌اید که علت این امر چیست؟
هیچ سیستمی تمام نرم‌افزارهای مورد نیاز ما را از همان ابتدا با خود به همراه ندارد و ما مجبوریم بر روی آن تعداد زیادی برنامه‌ی جدید نصب کنیم که کامپیوتر وظیفه‌ی مدیریت آن‌ها را برعهده دارد.
این امر در تمامی کامپیوترها اعم از سیستم عامل ویندوز یا سیستم عامل لینوکس مشترک است و نصب نرم‌افزارها روی سرعت سیستم اثر می‌گذارد. اما مگر اجرای نرم‌افزار وظیفه‌ی هر کامپیوتری نیست؟ پس چرا چنین اتفاقی روی می‌دهد؟
نرم‌افزارها حافظه(Hard) را اشغال می‌کنند
شاید نرم‌افزارها به صورت فیزیکی قابل مشاهده نباشند، اما مسلما بخشی از حافظه را پر می‌کنند و با نصب بیشتر آن‌ها، کامپیوتر باید به بخش‌های بیشتری دسترسی داشته‌باشد و آن‌ها را مدیریت کند و خب، هرچه سیستم‌عامل بیشتر و سخت‌تر کار کند، سرعت آن نیز پایین‌تر می‌آید.
این مسئله بر روی هاردهای قدیمی و متحرک واضح‌تر است و نسخه‌های جدید و بدون حرکت کمک بیشتری به حفظ سرعت بالای سیستم می‌کنند.
البته لازم به ذکر است که میزان فضای اشغال شده در کل چندان اهمیتی ندارد، مگر این که حافظه‌ی شما به قدری پر شود که سیستم‌عامل جای خالی برای انجام فعالیت‌های خود نداشته باشد و در غیر این‌صورت، کاهش سرعت سیستم شما چندان به خاطر اشغال شدن هارد نیست.
نرم‌افزارها به RAM نیاز دارند
از طرف دیگر، میزان RAM مصرفی نیز بر سرعت بسیار موثر است. RAM مخفف Random Access Memory(حافظه‌ی دسترسی تصادفی) است و به صورت قطعه‌ای جداگانه و سریع‌تر از هارد به فایل‌ها امکان ذخیره و بارگذاری شدن می‌دهد.
RAM برای سیستم ضروری است و برای مثال هنگام تایپ، تغییراتی که در متن می‌دهید در RAM ذخیره می‌شوند. همچنین هرچه تعداد نرم‌افزارهای باز بالاتر باشد، RAM بیشتری نیز مصرف می‌شود. در صورت ازدیاد بیش از حد اطلاعات، RAM آن‌ها را بر روی هارد ذخیره می‌کند و سرعت پایین‌تر ذخیره و بارگذاری هارد موجب کند شدن کل سیستم می‌شود.
RAM تنها به نرم‌افزارهایی ربط دارد که در همان لحظه از آن‌ها استفاده می‌کنید(و یا در پس‌زمینه باز هستند) و نصب نرم‌افزارهای بیشتر تنها ممکن است که تعداد این برنامه‌ها را افزایش دهد. پس با بررسی RAM در Task Manager(ویندوز)، Activity Monitor(Mac) و یا System Monitor(لینوکس) می‌توانید مراقب عدم استفاده‌ی بیش از حد RAM باشید.
کش(Cache)های ذخیره شده در برنامه‌ها
یکی از روش‌های افزایش سرعت نرم‌افزارها، ذخیره‌سازی بخشی از فایل‌ها در حافظه است، برای مثال نرم‌افزاری که تصاویر را به نمایش در می‌آورد، ممکن است تصاویر کوچک شده را در سیستم ذخیره کند تا در استفاده‌های بعدی نیازی به بارگذاری مجدد نباشد.
این روش به سرعت بیشتر نرم‌افزار کمک می‌کند، اما ذخیره شدن فایل‌های زیادی بر روی هارد توسط نرم‌افزارهای مختلف می‌تواند به صورت کلی سرعت سیستم را پایین بیاورد. برای مثال اگر سیستم‌عامل ماهیت این فایل‌ها را نداند، در طی جستجوهای خود آن‌ها را نیز بررسی می‌کند. همچنین این فایل‌ها می‌توانند دیگر نرم‌افزارهای موجود در پس‌زمینه را نیز کند کنند(برای مثال هنگام اسکن شدن توسط نرم‌افزارهای دیگر).
هرچه نرم‌افزارهای بیشتری نصب کنید، تعداد این فایل‌ها نیز بالا می‌رود و بسته به سیستم‌عامل می‌توانند مشکلات زیادی پدید بیاورند. برای مثال در ویندوز به این روش هارد شما به تدریج پر می‌شود، بدون این که فایل خاصی را خودتان به آن اضافه کنید.
نرم افزارهای “بد”
دیدن تصاویر یک نرم‌افزار برای دانستن ویژگی‌های آن کافی نیست و هنگام نصب، شما در اصل مقداری ریسک می‌کنید.
گاهی نرم‌افزار نصب شده علاوه بر عملکرد اصلی خود، اثرات دیگری نیز بر سیستم می‌گذارد. مثلا ممکن است نوارهای ابزار جدیدی به مرورگر شما اضافه کند و یا تبلیغاتی را با خود به همراه داشته‌باشد. بسیاری از این عملکردهای فرعی، نیازمند اجرای برنامه در پس‌زمینه هستند که به صورت کلی موجب کند شدن کامپیوتر می‌شود. اگر نرم‌افزاری با خود ویروس یا نوع دیگری از بدافزار نیز به همراه داشته باشد، این کندی سرعت بسیار شدیدتر شده و آسیب زیادی به سیستم می‌تواند وارد کند.
به صورت کلی با استفاده‌ی بیشتر از سیستم‌عامل، به تدریج کاربر نرم‌افزارهای مورد نیاز را پیدا کرده و از دیگر نرم‌افزارها دوری می‌کند. ضمنا توصیه می‌شود که هنگام عدم رضایت و یا استفاده از یک برنامه، درجا آن را از سیستم خود پاک کنید.
نرم‌افزارهای “خوب”
برنامه‌های سیستم‌عامل از چهارچوب‌ها و فایل‌های خود سیستم استفاده می‌کند و این امر در تمامی سیستم‌های عامل ثابت است.
اما نرم‌افزارهای دیگر ممکن است به فایل‌های متفاوتی نیاز داشته‌باشند و به صورت خودکار آن‌ها را دانلود کرده و به کامپیوتر اضافه کنند که این به معنای اجرای منابع بیشتری به صورت پس‌زمینه است.
نرم‌افزارهای رایگان معمولا از منابعی مشترک و پس‌زمینه‌ای استفاده می‌کنند که می‌تواند موجب کند شدن سیستم شود، چرا که در این حالت علاوه بر خود نرم‌افزار، منابع مورد نیاز آن نیز به صورت پس‌زمینه‌ای اجرا می‌شوند.
این مورد نیز بر روی سیستم‌های قدیمی واضح‌تر است و کامپیوترهای جدید کمتر از آن رنج می‌برند.
آیا باید از نرم‌افزارهای اضافی استفاده کنیم؟
صدالبته!
یک کامپیوتر بدون نرم‌افزار چندان معنایی ندارد، اما لازم است که قبل از دانلود و نصب، به موارد ذکر شده در این مطلب توجه کنید.
باز هم توجه داشته باشید که کامپیوترهای امروزی اکثر این موارد را به خوبی تحمل می‌کنند و همچنان بیشترین فشار را مرورگرها بر آن‌ها وارد می‌کنند.
سلام
یک لپتاپ نسل دو با ۸ گیگ داشتم نرم افزار ساید ورک و دو سه نرم افزار سنگین دیگه رو براحتی اجرا میکرد..انو دادم شخصی حسابدار
با نصب دو نرم افزار حسابداری ایرانی که یگیش محک هست و دیگری کاردان سیستم
بسیار کند شده که برای بوت شدن ۱۰ تا ۱۵ دقیقه زور میزنه …آیا این از طراحی بد نرم افزار های داخلی هست؟