امروزه با پیشرفت تکنولوژی، در طول روز کلماتی جدید به گوشتان می‌خورد که ممکن است مفهوم آنها را ندانید. یکی از این کلمات، توکن است که بیشتر در حوزه بازار ارز مورد استفاده قرار می‌گیرد. در صورتی که وارد بحثی در این زمینه شوید، بهتر است مطالبی در مورد دنیای دیجیتال خوانده باشید.
در سیستم بلاک‌چین، به هر نوع دارایی که قابلیت مبادله و انتقال دیجیتالی بین افراد را داشته باشد، توکن گفته می‌شود. در واقع توکن ارزشی را به وجود می‌آورد که یک سازمان به عموم مردم ارائه می‌دهد. توکن‌ها بر روی بلاک‌چین ایجاد و بر اساس خصوصیاتشان تعریف و دسته‌بندی می‌شوند و هر کدام کاربردهای متفاوتی دارند. امروزه، اتریوم میزبان توکن‌های بسیاری با ویژگی‌های متنوع است که باعث تمایز آن از دیگر کوین‌ها شده است. به این صورت که یک کوین می‌تواند توکن قلمداد شود، اما هر توکنی نمی‌تواند به عنوان کوین در نظر گرفته شود. بیشتر توکن‌ها ارزش کوین را ندارند و فقط در اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز dApps به کار می‌روند. با رشد اتریوم کاربرد توکن‌ها افزایش یافت که در این مقاله به بخشی از این موضوع می‌پردازیم.
کاربردهای توکن
توکن‌ها بر پایه خصوصیات و عملکردهایشان متمایز می‌شوند. اکثر شرکت‌ها بنا به بیشترین کاربرد توکن، سعی در ارائه و سرمایه‌گذاری در این زمینه را دارند. سازمان‌ها و استارتاپ‌ها هم توکن را در چهارچوب استراتژی کسب و کار خود ایجاد می‌کنند تا بتوانند تعامل کاربران را افزایش دهند. می‌توان گفت این فناوری نوپا هر روز راه‌های جدیدی را برای رشد در پیش می‌گیرد. توکن‌ها به روش‌های مختلفی از جمله مالکیت دارایی دیجیتال، حسابداری، اطمینان از امنیت شبکه و پرداخت قابل استفاده هستند. در این میان مشارکت‌کنندگان یک شبکه می‌توانند پاداش خود را دریافت کنند.
انواع توکن
برای جذب سرمایه‌گذار، استارتاپ‌ها و سازمان توکن عرضه می‌کنند تا سرمایه لازم برای اجرای پروژه را از این میان جمع‌آوری کنند. در مجموع توکن‌ها را بنا به راهنمای FINMA، مؤسسه قانون‌گذاران مالی سوئیس، می‌توان در چهار نوع دسته‌بندی کرد:
-
توکن بهادار Security Token
در توصیف توکن بهادار می توان آن را به سهام شباهت داد. چرا که ارزش آن از دارایی‌های غیر از خودش حاصل می‌شود و زیرنظر سازمان‌های دولتی فعالیت و از قوانین مشخصی پیروی می‌کند. توکن بهادار برای سرمایه‌گذاری حاشیه امن بیشتری دارند.
-
توکن کاربردی Utility Token
در توکن‌های کاربردی مالک به همان مقدار توکن‌هایی که در اختیار دارد، از خدمات و محصولات شرکت بهره‌مند می‌شود. در این نوع از توکن‌ها، قوانین نقش کمتری دارد و بنا به طراحی آنها می‌توانند در پیروی از قوانین معاف باشند. به گونه‌ای می‌توان توکن‌های کاربردی را به فرایند پیش فروش محصولات تشبیه کرد.
-
توکن پرداخت Payment Token
همان طور که از اسمش پیداست، توکن پرداخت برای خرید محصولات و خدمات کاربرد دارد.
-
توکن سهامی Equity Token
توکن سهامی اگرچه با توکن بهادار شباهت دارد، اما فقط در شرکت ارائه‌دهنده آن اعتبار داشته و پیرو قوانین نیست. در مجموع این نوع توکن نشان‌دهنده سهام در همان شرکتی است که توکن را ارائه می‌دهد.
توکن غیر قابل معاوضه Non-fungible token
توکن غیرمثلی NFT نوعی دارایی دیجیتال منحصر به فرد محسوب می شود. به این صورت که هر واحد NFT ویژگی‌های خاصی دارد که آن را از واحدهای دیگر متمایز می‌کند. تفاوت یک توکن غیر مثلثی با یک توکن مثلی مانند ارزهای دیجیتال در این است که به طور مثال هر یک بیت‌کوین با یک بیت‌کوین دیگر و یک اتر با یک اتر دیگر ارزشی برابر دارد، در صورتی که در توکن غیر مثلثی این طور نیست و قیمت آنها با هر خرید تعیین می‌شود. دارایی‌های دیجیتال شما وقتی به صورت یک NFT باشد، بر روی یک پایگاه داده غیر قابل تغییر بلاک‌چین ثبت می‌شود و هیچ‌کس نمی‌تواند مالکیتتان را نقض کند. امروز از توکن‌های غیر قابل معاوضه برای تبدیل آثار هنری، موسیقی و میم‌ها استفاده می‌شود و بیشترین کاربرد آن برای خرید و فروش آثار هنری است که در سال‌های اخیر با مبالغ بسیار بالایی به حراج گذاشته می‌شوند. یک NFT هم مثل ارزهای دیجیتال قابلیت ذخیره روی کیف پول مالک را دارند و انتقال آنها با یک تراکنش ساده در مدت کوتاهی انجام می‌پذیرد.