این روز ها هر کسب و کار یا حتی فردی به دنبال استفاده از روش های مختلف بازاریابی است. یکی از این روش ها، نیچ مارکتینگ است که در این مقاله قصد داریم به بررسی آن بپردازیم.
نیچ مارکتینگ چیست؟
نیچ مارکتینگ که در زبان فارسی، بازاریابی جاویژه ترجمه شده است، یک تاکتیک بازاریابی بوده که بر تمرکز روی یک بازار هدف کوچک تاکید می‌کند. در نیچ مارکتینگ لازم نیست که شما برای راه اندازی کسب و کار خود همه بازارها را درنظر بگیرید و تنها کافی است با هدف قرار دادن یک بازار کوچک، در آن موفق شوید. برای درک بهتر این موضوع به این مثال توجه کنید. یک فروشگاه اینترنتی بزرگ در همه دسته‌ها محصول دارد، حال وقتی یک فروشگاه دیگر با تمرکز بر روی یک دسته مانند پوشاک، وارد بازار شود، نیچ مارکتینگ انجام داده و سعی دارد مخاطبین خاص این دسته را جذب کند. البته در تعریف نیچ مارکتینگ در دنیای واقعی، بازار هدف (Target Market) بسیار کوچک‌تر در نظر گرفته میشود و حتی بر روی محله‌های یک شهر متمرکز میشود. اما رویکرد کلی نیچ مارکتینگ یا بازاریابی جاویژه کاملا به این شکل است که شما باید با کوچک‌تر کردن دایره مخاطبین، یک بازار هدف مشخص را درنظر بگیرید و در آن تبدیل به یک برند شده و محصولتان را بفروشید.
استراتژی نیچ مارکتینگ در کسب و کار!
در برنامه استراتژی کسب و کار خودتان برای نیچ مارکتینگ باید ابتدا همانند سایر برنامه ها، کار را از بررسی رقبا شروع کنید. در هر حوزه‌ای که امروزه بخواهید فعالیت کنید، رقیب‌هایی برای شما وجود دارد. ابتدا با یک جستجو بازاری که قصد ورود به آن را دارید را بررسی کنید. برای مثال فروشگاه‌های اینترنتی بسیاری وجود دارند که در همه موضوعات و دسته‌ها فعالیت می‌کنند.
اولین قدم برای استراتژی نیچ مارکتینگ شما انتخاب یک دسته محصولی است که قصد دارید در آن فعالیت کنید.
انواع روش‌های اجرا
بازاریابی جاویژه یا همان نیچ مارکتینگ هم روش‌های مختلفی برای پیاده کردن دارد. بسیاری از مباحث این قسمت میتواند با بحث تعیین بازار هدف مرتبط باشد. شما استفاده از روش‌های نیچ مارکتینگ، در حال انتخاب یک بازار هدف برای فعالیت هستید.
نیچ مارکتینگ با تمرکز بر روی موضوع خاص
در قسمت استراتژی نیچ مارکتینگ مثال‌هایی از انتخاب یک موضوع خاص زده شد و دقیقا این یک مدل نیچ مارکتینگ است. به‌جای یک شاخه کلی باید در این روش، ریزتر شده و تا جایی که می‌خواهید دایره موضوعی خود را کوچک‌تر کنید. در این حالت نه‌تنها می‌توانید به‌سرعت در آن موضوع رشد کنید، بلکه برندسازی و همچنین سئو و بهینه سازی سایت شما نیز راحت‌تر از حالت‌های کلی است.
- مثال: ۱) راه اندازی فروشگاه اینترنتی ساعت. ۲) راه اندازی فروشگاه اینترنتی دوربین به‌جای راه‌اندازی یک فروشگاه در موضوع محصولات دیجیتال و…
نیچ مارکتینگ محلی
مدل دیگری از نیچ مارکتینگ میتواند ربطی به موضوع فعالیت نداشته باشد، بلکه مرز‌های جغرافیایی ملاک کار باشد. انتخاب یک شهر برای ارائه محصول و یا خدمات میتواند رشد شما را چندین برابر کند. همچنین اگر در یک شهر بزرگ و پرجعیت مانند تهران زندگی می‌کنید، می‌توانید به‌جای شهر، محله‌های مختلف را هدف قرار دهید. این روش بیشتر برای کسب و کارهایی مناسب است که خدمات ارائه می‌دهند. برای مثال خدمات ثبت سفارش آنلاین (تاکسی، غذا و…) استفاده از این روش در شهرهای کوچک که امکانات اینترنتی شهرهای بزرگ را ندارند میتواند بسیار موثر باشد.
- مثال: تاکسی‌های اینترنتی که امروزه بسیار پراستفاده شده‌اند، میتواند برنامه خوبی برای شروع کار شما در یک شهر کوچک که این امکان را ندارد باشد. توجه: این مورد از نیچ مارکتینگ در اصل در انتخاب محله‌ها برای فعالیت درست است نه یک شهر دیگر که یک امکان را ندارد. زیرا در تعریف نیچ مارکتینگ محلی (Local Niche Marketing) باید در یک محیط (مانند شهر) رقابت وجود داشته باشد و شما برای بدست آوردن مشتریان خود، در یک محله خاص تمرکز کنید تا بتوانید آنها را جذب کسب و کار خود کنید. با این وجود این تعریف معرفی شده غلط نیست اما بیشتر یک نوع روش انتخاب بازار هدف است تا نیچ مارکتینگ.
نیچ مارکتینگ محصول
در مرحله تولید هم میشود از نیچ مارکتینگ استفاده و محصول را تا جایی که میشود تخصصی ارائه داد. نیچ مارکتینگ محصول وقتی به کار شما می‌آید که بخواهید در بازاری که محصولات مشابهی وجود دارد، یک محصول در ظاهر مشابه را با ویژگی‌های خاص وارد بازار کنید. در این مدل نباید کسب و کارها را مورد بررسی قرار دهید، بلکه محصولات و ویژگی‌های آنها باید برای شما مهم باشد. در یک محصول خاص هم می‌‌توان با تخصصی‌تر کردن، مشتریان بیشتری را بدست آورد.
- ریتارگتینگ یا هدف گذاری چیست؟ – بخش اول
- برای مثال یک وب‌سایت آموزشی که زمینه آشپزی فعالیت می‌کند، می‌خواهد محصولاتی را در سایت خود برای فروش آماده کند. با یک بررسی متوجه میشود که پکیچ‌های آموزشی آشپزی بسیاری وجود دارد اما اگر او هم یک پکیچ آموزشی آشپزی ارائه کند، شانس پایینی برای جذب مشتری دارد. اما اگر در محصول خود هم مانند نیچ مارکتینگ موضوعی، تخصصی‌تر کار کرده و برای مثال یک پکیچ آموزش آشپزی محلی را ارائه کند، قطعا موفق‌تر حالت قبل خواهد بود.
نیچ مارکتینگ گروه‌های سنی و جنسی
برای رقابت آسان‌تر در یک بازار رقابتی می‌توانید از این روش که مشابه روش قبل، بیشتر به بازار هدف مربوط میشود در نیچ مارکتینگ استفاده کنید. گروه‌های سنی خاص مانند کودکان و سالمندان، گروه‌هایی هستند که کمتر محتوا، محصول و خدماتی برای آنها وجود دارد و اگر شما آنها را مدنظر قرار دهید می‌توانید یک گام جلوتر بروید. همچنین انتخاب جنسیت برای حوزه فعالیت هم میتواند با بازاریابی دهان‌به‌دهان (Word Of Mouth Marketing) رشد سریع‌تری را برای شما به‌همراه داشته باشد.
اگر قصد راه‌اندازی کسب و کار اینترنتی خود را دارید، می‌تونید از روش‌های نیچ مارکتینگ استفاده کنید تا حداقل در شروع موفق‌تر باشید. در حالت‌هایی که افراد کسب و کار خود را مشابه سایر کسب و کارها راه‌اندازی می‌کنند، امکان موفقیت بسیار کم بوده و یا حتی اگر موفق شوند باید سال‌هایی زیادی را مشغول کار و فعالیت باشند. مخصوصا در حوزه فروشگاه‌های اینترنتی که روزبه روز افراد در حال وارد شدن به آن هستند، نیچ مارکتینگ نه‌تنها مهم است بلکه ضروری است. فضای اینترنتی بسیار رقابتی شده و شما باید بتوانید با انتخاب موضوعات خود جامعه مخاطبین هدف خود را کوچک‌تر کرده و بعد از موفقیت در آن به فکر گسترش کسب و کار خود باشید. رشد کسب و کار شما نیز در صورت استفاده از روش‌های نیچ مارکتینگ بسیار سریعتر خواهد بود. جدا از مباحث بازاریابی دهان‌به‌دهان و اینکه در یک حوزه شما می‌توانید برند و شناخته شده شوید، در مسائل فنی نیز زودتر موفق خواهید. سئو و بهینه سازی سایت‌هایی که بر روی یک موضوع فعالیت می‌کنند بسیار آسان‌تر از حالت‌های دیگر بوده و می‌توانید سریعتر به رتبه‌های برتر گوگل برسید.
نیچ مارکت و برندسازی
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های نیچ مارکتینگ که بسیاری اصلا به این دلیل، از روش‌های آن استفاده می‌کنند، مسئله برندسازی (Branding) است. شما درنیچ مارکتینگ با یک تیر دو نشان می‌زنید. اگر در یک حوزه خاص وارد شوید که نسبت به سایرین مزیت رقابتی داشته باشید، علاوه بر این به سرعت رشد کرده و مطرح می‌شوید، برند شما نیز مطرح شده و اعتبار بالایی بدست می‌آورد.
فرض کنید بتوانید مخاطبینی که در اینترنت به دنبال ساعت هستند را از طریق تکنیک‌های بازاریابی محتوا برای فروشگاه اینترنتی ساعت خود جذب کنید. کسب و کار شما به دلیل تخصصی کار کردن سریعتر مطرح شده و به‌راحتی می‌توانید با یکی دو کمپین تبلیغاتی نام برند خود را شناخته‌شده (Well Known) کنید.
رسیدن به درجه شناخته‌شده در برندسازی کار چندماه نیست و کسب و کارهای بزرگ در بازه‌های زمانی بلندمدت می‌توانند به این درجه برسند اما واقعا رسیدن به این درجه در بین کسب و کارهایی که از روش‌های نیچ مارکتینگ استفاده می‌کنند، آنقدرها دور از دسترس و دست‌نیافتنی نیست. فروشگاه‌های اینترنتی تخصصی، یک پایگاه خبری تحیلی در یک موضوع خاص، ارائه خدمات به مشتریان محلی و همچنین ارائه سرویس برای گروه‌های سنی و جنسی خاص، میتواند به‌سرعت برند شما را مطرح کند. اگر از این فرصت خوب استفاده کرده و در کنار مطرح شدن، کیفیت بالایی نیز در هر زمینه ارائه دهید، می‌توانید به اهداف بلندمدت خود، حداکثر در میان‌مدت دست یابید.
نتیجه گیری
در هر کسب و کاری از روش های مختلفی برای جذب مشتریان و مخاطبان هدف استفاده می شود. یکی از روش هایی که بازدهی خوبی دارد، نیچ مارکتینگ است که در این مقاله مورد بررسی کامل قرار دادیم! اگر در این زمینه سوالی دارید، می توانید از طریق بخش نظرات مطرح کنید تا پاسخ سوال شما را به صورت کامل بدهیم.
