آیا تا به حال تلاش کرده‌اید وارد وب‌سایتی شوید و ناگهان متوجه شوید که به طور کامل از دسترس خارج شده است؟ احتمالاً در این مواقع، کسی تاریخ انقضای دامنه خود را فراموش کرده است.
به عنوان فردی که بارها به دیگران در راه‌اندازی وب‌سایت‌های وردپرس کمک کرده‌ام، با این مشکل مواجه شده‌ام. بررسی تاریخ انقضای دامنه یک کار ساده اما حیاتی است که بسیاری از صاحبان وب‌سایت‌ها به آن توجه نمی‌کنند. اما نگران نباشید؛ این فرآیند بسیار آسان است، به شرط آنکه بدانید از کجا شروع کنید.
در این راهنمای کاربردی، به شما دقیقا نشان می‌دهم چگونه تاریخ انقضای دامنه‌تان را بررسی کنید.
چرا بررسی تاریخ انقضای دامنه مهم است؟
آیا تا به حال لحظه‌ای وحشتناک را تجربه کرده‌اید که وارد وب‌سایت خود شوید و تنها با یک پیام خطا مواجه شوید؟
یک بار در حال راه‌اندازی یک پروژه جانبی بودم. دامنه را ثبت کرده و یک صفحه فرود ساده طراحی کرده بودم و همه چیز آماده به نظر می‌رسید. اما چند هفته بعد، ناگهان وب‌سایت کاملاً ناپدید شد.
چه اتفاقی افتاده بود؟ در هیجان شروع پروژه، تاریخ تمدید دامنه را به کلی فراموش کرده بودم.
وقتی دامنه منقضی شود، چه اتفاقی می‌افتد؟
در واقع، وب‌سایت شما به طور کامل از اینترنت ناپدید می‌شود. کاربرانی که سعی در بازدید از سایت شما دارند، با پیام خطای «این سایت در دسترس نیست» مواجه می‌شوند یا ممکن است صفحه‌ای پر از تبلیغات را ببینند که شخص دیگری آن را جایگزین کرده است.
علاوه بر این، تمامی ایمیل‌هایی که با آن دامنه مرتبط هستند نیز از کار می‌افتند. این بدان معناست که ممکن است ایمیل‌های مهمی از مشتریان یا همکارانتان را از دست بدهید.
اما موضوع تنها به وب‌سایت یا ایمیل محدود نمی‌شود؛ دامنه شما در واقع هویت آنلاین شماست. از دست دادن آن می‌تواند به اعتبار برند و شهرت شما آسیب جدی وارد کند.
آیا می‌توان دامنه‌ای که منقضی شده را بازیابی کرد؟
خبر نسبتاً خوبی نیز وجود دارد: در برخی موارد، امکان بازیابی دامنه‌های منقضی‌شده وجود دارد. با این حال، این فرآیند همیشه تضمین‌شده نیست و ممکن است پیچیده و پرهزینه باشد.
پس از انقضای دامنه، معمولاً وارد یک دوره «مهلت تمدید» (Grace Period) چند هفته‌ای می‌شود که در آن، مالک دامنه می‌تواند آن را با قیمت عادی تمدید کند. اگر از این فرصت استفاده نکنید، دامنه به مرحله «بازخرید» (Redemption Period) می‌رود. در این مرحله، هنوز امکان بازیابی دامنه وجود دارد، اما باید هزینه‌های سنگین بازخرید را به همراه مبلغ تمدید پرداخت کنید.
اگر این مرحله را نیز از دست بدهید، دامنه به حالت عمومی درمی‌آید و هر فردی – از جمله رقبایتان – می‌تواند آن را ثبت کند. بنابراین، حفظ و تمدید به موقع دامنه، برای حفاظت از هویت آنلاین و اعتبار برند شما از اهمیت بالایی برخوردار است.
راه حل بهتر؟ پیشگیری همیشه بهتر از درمان است. بررسی مرتب تاریخ انقضای دامنه و فعال‌سازی تمدید خودکار، بسیار راحت‌تر از تلاش برای بازیابی دامنه‌ای است که از دست رفته.
1- استفاده از حساب کاربری ثبت‌کننده دامنه
اولین و ساده‌ترین روش برای بررسی تاریخ انقضای دامنه، مراجعه به صفحه کاربری شما در وب‌سایت ثبت‌کننده دامنه است. ثبت‌کننده‌هایی مانند GoDaddy، Bluehost، Namecheap و Domain.com از جمله رایج‌ترین و معتبرترین گزینه‌ها هستند.
برای این کار، مراحل زیر را دنبال کنید:
- ورود به حساب کاربری: ابتدا وارد حساب کاربری‌تان در وب‌سایت ثبت‌کننده دامنه شوید. اگر رمز عبور خود را فراموش کرده‌اید، معمولاً گزینه «فراموشی رمز عبور» (Forgot Password) در دسترس است.
- دسترسی به مدیریت دامنه‌ها: پس از ورود، به بخشی مانند «مدیریت دامنه‌ها» (Domain Management) یا «دامنه‌های من» (My Domains) بروید. این بخش معمولاً در منوی اصلی یا در داشبورد حساب کاربری شما قرار دارد.
- بررسی لیست دامنه‌ها: در این قسمت، لیستی از دامنه‌هایی که ثبت کرده‌اید نمایش داده می‌شود. می‌توانید نام دامنه‌ها، تاریخ ثبت، و تاریخ انقضای آن‌ها را مشاهده کنید.
- اطلاعات دقیق‌تر: در کنار هر دامنه، معمولاً تاریخ انقضا به وضوح مشخص شده است. اگر نیاز به اطلاعات بیشتری دارید، می‌توانید با کلیک بر روی نام هر دامنه، به صفحه‌ای بروید که جزئیات بیشتری شامل وضعیت دامنه، تنظیمات DNS، و گزینه‌های تمدید را نمایش می‌دهد.
- تنظیمات هشدار: برخی از ثبت‌کننده‌ها امکان تنظیم هشدار برای تاریخ انقضای دامنه‌ها را فراهم می‌کنند. با فعال‌سازی این گزینه، می‌توانید از طریق ایمیل یا پیامک پیش از تاریخ انقضا مطلع شوید و از دست دادن دامنه جلوگیری کنید.
- در کنار هر دامنه معمولا تاریخ انقضا نیز به وضوح مشخص شده است – یا می‌توانید روی هر دامنه کلیک کنید تا اطلاعات دقیق‌تری ببینید.
- راهنمای پارک دامنه در دایرکت ادمین
با پیگیری این مراحل، می‌توانید به سادگی تاریخ انقضای دامنه‌های خود را بررسی کنید و از حفظ هویت آنلاین و اعتبار برندتان اطمینان حاصل نمایید.
همچنین در همین صفحه‌ها اغلب گزینه‌هایی برای تمدید دستی یا خودکار دامنه در کنار تاریخ انقضا دیده می‌شود.
2- استفاده از ابزارهای WHOIS Lookup
WHOIS مانند یک دفترچه تلفن عمومی برای دامنه‌ها عمل می‌کند و اطلاعات مهمی از جمله مالک دامنه، تاریخ ثبت، و به‌ویژه تاریخ انقضا را نمایش می‌دهد. این اطلاعات می‌تواند به شما کمک کند تا وضعیت دامنه‌های مختلف را بررسی کنید و از وضعیت دامنه‌های رقبای خود آگاه شوید.
برای بررسی اطلاعات WHOIS، وب‌سایت‌های مختلفی این خدمات را ارائه می‌دهند، اما توصیه من استفاده از ابزار رسمی ICANN Lookup است. ICANN (Internet Corporation for Assigned Names and Numbers) مرجع اصلی مدیریت دامنه‌ها در سطح جهانی است و اطلاعات ارائه‌شده توسط آن معتبر و دقیق است.
علاوه بر ICANN Lookup، سایت‌های دیگری مانند Whois.com و DomainTools نیز خدمات مشابهی را ارائه می‌دهند. برای استفاده از این ابزارها، کافی است مراحل زیر را دنبال کنید:
- ورود به وب‌سایت: به یکی از وب‌سایت‌های ارائه‌دهنده خدمات WHOIS بروید، مانند ICANN Lookup، Whois.com یا DomainTools.
- وارد کردن دامنه: دامنه مورد نظر خود را در کادر جستجو وارد کنید. مطمئن شوید که نام دامنه را به درستی و بدون اشتباه تایپی وارد کرده‌اید.
- کلیک بر روی جستجو: پس از وارد کردن دامنه، روی دکمه جستجو (Search) کلیک کنید.
- بررسی اطلاعات: پس از انجام جستجو، اطلاعات مربوط به دامنه شامل نام مالک، تاریخ ثبت، تاریخ انقضا و اطلاعات تماس نمایش داده می‌شود.
با استفاده از این ابزارها، می‌توانید به سادگی اطلاعات مهم دامنه‌ها را بررسی کنید و از وضعیت دامنه‌های خود و دیگران آگاه شوید.
در بین اطلاعات نمایش داده شده، معمولا بخشی با عنوان “Registry Expiry Date” یا مشابه آن وجود دارد که تاریخ دقیق انقضای دامنه را نشان می‌دهد.
نکته‌ای درباره حریم خصوصی WHOIS
برخی افراد برای محافظت از اطلاعات شخصی‌شان، از سرویس‌های حریم خصوصی WHOIS استفاده می‌کنند. این سرویس‌ها باعث می‌شوند اطلاعات تماس واقعی در دیتابیس WHOIS مخفی بماند.
اما خبر خوب اینجاست: معمولا تاریخ انقضای دامنه حتی با وجود فعال بودن حریم خصوصی، همچنان قابل مشاهده است. پس با خیال راحت می‌توانید از WHOIS برای این کار استفاده کنید.
3- راه‌اندازی اعلان‌های هشدار انقضای دامنه
بررسی دستی تاریخ انقضا خوب است، اما چطور مطمئن شویم که هیچ‌وقت از تمدید آن غافل نشویم؟
اینجاست که سیستم هشدار انقضای دامنه (Domain Expiry Notifications) به کمک می‌آید.
تنظیم اعلان از طریق ثبت‌کننده دامنه
اغلب ثبت‌کننده‌ها، مانند Bluehost، به صورت پیش‌فرض ایمیل‌های هشدار برای تاریخ انقضای دامنه‌ها ارسال می‌کنند. معمولاً این هشدارها شامل حداقل دو ایمیل هستند که 60 و 30 روز قبل از تاریخ انقضا ارسال می‌شوند، به علاوه یک ایمیل آخرین هشدار که 5 روز پیش از انقضا به شما اطلاع می‌دهد.
این ویژگی به شما کمک می‌کند تا به موقع اقدام به تمدید دامنه کنید و از دست دادن آن جلوگیری نمایید.
در برخی از پنل‌های مدیریت دامنه، این امکان وجود دارد که فرکانس هشدارها را تغییر دهید یا ایمیل مقصد را شخصی‌سازی کنید. به عنوان مثال، می‌توانید تنظیم کنید که هشدارها به ایمیل حسابدار یا مدیر فنی شرکت ارسال شوند تا اطمینان حاصل شود که افراد مسئول به موقع از تاریخ انقضا مطلع می‌شوند.
برای انجام این تنظیمات، به بخش «تنظیمات ایمیل» (Email Settings) یا «مدیریت هشدارها» (Alert Management) در پنل مدیریت دامنه خود مراجعه کنید و گزینه‌های مورد نظر را به سادگی تنظیم کنید.
با استفاده از این امکانات، می‌توانید اطمینان حاصل کنید که همیشه از وضعیت دامنه‌های خود آگاه هستید و اقدامات لازم را به موقع انجام می‌دهید.
استفاده از ابزارهای شخص ثالث برای هشدار
اگر شما دامنه‌های زیادی دارید یا قصد دارید همه چیز را به‌طور دقیق‌تر مدیریت کنید، استفاده از ابزارهایی مانند UptimeRobot می‌تواند انتخاب مناسبی باشد. این ابزارها به شما کمک می‌کنند تا تاریخ انقضای دامنه‌های خود را به سادگی مدیریت کنید.
ابزار UptimeRobot و ابزارهای مشابه، تاریخ انقضای دامنه‌ها را در داشبورد خود نمایش می‌دهند و هشدارهایی با فاصله‌های مختلف ارسال می‌کنند. به طور معمول، این هشدارها شامل اطلاع‌رسانی‌هایی در زمان‌های 30، 14، 7 و 1 روز مانده به انقضا هستند.
با استفاده از این قابلیت‌ها، می‌توانید به راحتی از وضعیت دامنه‌های خود آگاه شوید و به موقع اقدام به تمدید آن‌ها کنید. علاوه بر این، برخی از این ابزارها امکانات دیگری نیز دارند، مانند نظارت بر uptime وب‌سایت و ارسال گزارش‌های تحلیلی، که به شما در مدیریت بهتر وب‌سایت و دامنه‌ها کمک می‌کند.
هشدارها می‌توانند از طریق ایمیل، پیامک، تماس صوتی یا ابزارهایی مثل Slack و Zapier ارسال شوند.
اما واقعیت این است که برای بیشتر افراد، همان اعلان‌های ایمیلی از سوی ثبت‌کننده دامنه کافی است تا مانع از فراموشی تمدید و بروز مشکل شوند.