هر کاربر ویندوزی، بالاخره زمانی مجبور می‌شود با استارت‌آپ ویندوز سر و کله بزند. خیلی از برنامه‌های غیر ضروری در هنگام نصب، به گونه‌ای روی سیستم عامل قرار می‌گیرند که در هنگام بوت دستگاه، خود به خود اجرا می‌شوند و بعضی اوقات همین برنامه‌ها، ویندوز شما یا بعضی از برنامه‌ها را دچار مشکل می‌کنند.
در این آموزش، به شما یاد خواهیم داد که چطور این بخش از ویندوز را مدیریت کنید.
برنامه‌های اتوران (Autorun) چطور عمل می‌کنند؟
بعضی از برنامه‌ها به صورت خودکار از زمان بوت یا همان راه‌اندازی سیستم عامل ویندوز، اجرا شده و در پس زمینه فعال خواهند بود. تا به حال شده که در هنگام باز کردن سایتی، آنتی ویروس شما اجرا شده و به شما درباره آن سایت هشدار دهد؟ این یعنی آنتی ویروس به صورت خودکار در حال کار است. یا شده که سیستم عامل برای به روز رسانی ویندوز به شما پیغام دهد؟ خب این هم برنامه‌ای است که به صورت پیش فرض نصب بوده و در پس زمینه به آمدن نسخه‌های جدید را رصد می‌کند.
می‌توانید از طریق تسک منیجر (Task Manager)، در تمامی نسخه‌های ویندوز، ببینید که چه برنامه‌هایی در حال اجرا هستند. وقتی تسک منیجر را اجرا کردید، در برگه Processes، می‌توانید برنامه‌های در حال اجرا را دیده و با کلیک راست روی آن‌ها و زدن End task، هر کدام را که خواستید، ببندید. اما نکته مهم این است که با رفتن به برگه Startup، امکان لغو اجرای خودکار آن‌ها هنگام بوت را دارید. برای این کار، روی هر کدام از گزینه‌هایی که می‌خواهید، کلیک راست کرده و روی Disable بزنید.
البته برنامه‌هایی مثل HijackThis هم وجود دارند که لیستی با جزییات بیشتر از برنامه‌هایی که روی ویندوز در حال اجرا هستند به شما نمایش می‌دهند و به این ترتیب، می‌توانید برنامه‌های مخرب و بدافزارها را نیز شناسایی کنید.
نرم‌افزار Autoruns
اگر به دنبال نرم‌افزاری هستید که لیست کاملی از برنامه‌های در حال اجرا را به شما نمایش دهد، Autoruns گزینه‌ی بسیار خوبی برای این کار است. Autoruns به شما این امکان را می‌دهد که تنظیمات مورد نظر خود را بر روی برنامه‌های در حال اجرا و فایل‌هایشان اعمال کنید که این مهم برای حذف بدافزارها بسیار کمک خواهد کرد.
اجرای Autoruns
برای این کار، کافی است از این آدرس، برنامه را دانلود کرده و از حالت فشرده خارج کنید.
از خوبی‌های Autoruns این است که نیاز به نصب نداشته و کافی‌ست آن را اجرا کنید. البته برای اجرای برنامه، روی آن کلیک راست کنید و سپس روی Run as administrator بزنید.
در پیغامی که نمایش داده می‌شود، OK را بزنید تا برنامه اجرا شود. ابتدا به Options رفته و مطمئن شوید که گزینه‌های Hide Microsoft Entries و Hide Windows Entries تیک خورده باشند تا اشتباهی، فایل‌ها و برنامه‌های ویندوزی را حذف نکنید.
حالا می‌توانید به سراغ بخش‌های بعدی بروید.
بخش‌های مختلف برنامه
در برگه Everything لیست کاملی از برنامه‌هایی که در حال اجرا هستند را دیده و وظایف و آدرس مکانی که نصب هستند را مشاهده می‌کنید. از همین‌جا شما می‌توانید هر برنامه‌ای که مد نظر دارید را ببندید.
برنامه به صورت خودکار در برگه Everything اجرا می‌شود ولی برای این که بدانید کدام برنامه‌ها به صورت اتوران اجرا شده‌اند باید به برگه logon بروید. تیک هر برنامه را که بردارید، دیگر به صورت خودکار هنگام بوت اجرا نمی‌شود. اگر در مورد برنامه‌ای مطمئن نیستید، حتما مشخصات آن را در بخش Description و Publisher مطالعه کنید.
کدهای رنگی
کدهای رنگی به شما برای شناخت بهتر برنامه‌ها کمک می‌کند و می‌توانید از این طریق، راحت‌تر به برنامه‌های مشکوک برسید.
- زرد: اطلاعات استارت‌آپ موجود است اما نمی‌توان محل نصب برنامه روی دستگاه را پیدا کرد.
- سبز: اطلاعات استارت آپ به همراه آخرین اسکن اتوران موجود است و احتمالا برنامه جدیدا نصب شده.
- صورتی: بدون اطلاعت منتشر کننده، این مطئله یا به خاطر قید نکردن اطلاعات بوده یا این که این اطلاعات در جای مناسب قرار داده نشده است.
- بنفش: محل قرار گرفتن فایل اتوران.
گزینه‌های کلیک راست
Autoruns به خوبی به عنوان یک برنامه‌ی عیب‌یابی کار می‌کند و برای این کار ابزارهایی را در اختیار شما می‌گذارد. برای مثال اگر روی هر برنامه کلیک راست کنید، گزینه‌های خوبی برای رفتن به رجیستری ادیتور، پیدا کردن فایل EXE، ویروس یابی و … پیدا می‌کنید.
یکی از گزینه‌های عالی در این منو، Process Explorer است که اطلاعات جزیی از عملکرد برنامه به صورت آنی به شما نمایش خواهد داد.
