همان طور که در مقاله «استگانوگرافی چیست» درباره پنهان نگاری خواندیم و «انواع استگانوگرافی و بهترین ابزارها برای انجام پنهان نگاری» را معرفی کردیم، در اینجا می‌خواهیم بگوییم که استگانوگرافی چگونه کار می‌کند و تفاوت بین رمزنگاری و پنهان‌نگاری در چیست. اهمیت رمزنگاری در حفظ برقراری امنیت روز به روز در حال توسعه و گستـرش است و سبب شده تا متخصصین به دنبال روش‌ها و شیوه‌های جدیدی باشند که از نفوذ و سوء استفاده از این اطلاعات جلوگیـری شود.
استگانوگرافی چیست و چگونه کار می کند؟
پنهان‌نگاری یا استگانوگرافی (Steganography) هنر و علم برقراری ارتباط مخفی با هدف پنهان کردن آن به وسیله قرار دادن پیام در یک رسانه پوششی است. یکی از روش‌های رایج استگانوگرافی (LSB) مخفف کلمه (least significant bit) است. به این صورت که داده‌های مخفی را در کوچک‌ترین بیت‌های یک فایل رسانه قرار می‌دهد. تصور کنید که یک فایل تصویری دارید. هر پیکسل دارای سه بایت داده برای رنگ‌های قرمز، سبز و آبی است. با این روش از استگانوگرافی ، آخرین بیت در هر بایت برای مخفی کردن داده‌ها تغییر می‌یابد. داده می شود. از تکنیک های دیگر استگانوگرافی می‌توان به پنهان کردن پیام در یک متن بزرگتر با استفاده از جایگزینی کلمه یا حروف اشاره کرد. به این شکل که فرستنده، پیام را با قرار دادن کلمات مخفی در فواصل مشخص پنهان می‌کند. استفاده از این روش شاید آسان به نظر برسد اما ممکن است متن نامناسب جلوه کند.
کریپتوگرافی چیست و چگونه کار می کند؟
رمزنگاری یا کریپتوگرافی که از دو واژه یونانی کریپتو (crypto) به معنای محرمانه و گرافی (graphien) به معنای نوشتن تشکیل شده، ترکیبی از تمامی قواعد موجود در فیزیک، علوم کامپیوتری، مهندسی و ریاضیات است. قدمت رمزنگاری به مصر باستان برمی‌گردد و یکی از اصلی‌ترین مثال‌های کریپتوگرافی، سایفر ژولیوس سزار (caesar cipher) است که میان برنامه‌نویسان شهرت دارد. او حرف‌های موجود در پیام را طوری تغییر می‌داد که با در نظر گرفتن یک کلید برای حروف، جملات را می‌نوشت. فناوری کریپتوگرافی در بلاکچین کاربردهای بسیاری دارد و در کیف پول، امنیت و پروتکل‌هایی که برای حفظ حریم خصوصی استفاده می‌شود، از آن استفاده می‌شود. سه اصطلاح مهم در کریپتوگرافی وجود دارد که معنی آنها به صورت زیر است:
- رمزگذاری (Encryption)، کدگذاری (Encding) یک متن و تبدیل آن به یک فرمت غیر قابل خواندن
- رمزگشایی (Decryption) برخلاف کدگذاری، خواندن متن‌های رمزگذاری شده و غیر قابل خواندن
- سایفر (cipher)، انجام مجموعه‌ای از عملیات برای کدگذاری و کدگشایی
تفاوت بین کریپتوگرافی با استگانوگرافی چیست؟
کریپتوگرافی یا رمزنگاری (cryptography) اطلاعات را به رمز تبدیل می‌کند. به طوری که بدون کلید رمزگشای قابل خواندن نباشد. در این حالت اگر کسی پیام را ببیند متوجه می‌شود که رمزگذاری شده است. اما در استگانوگرافی یا پنهان‌نگاری (Steganography) فرمت اطلاعات تغییر نمی‌کند اما وجود پیام را پنهان می‌شود. در واقع تفاوت اصلی رمزنگاری و پنهان‌نگاری در این است که در رمزنگاری هدف پنهان کردن محتویات پیام است و نه وجود پیام، اما در پنهان‌نگاری هدف پنهان کردن هر گونه نشانه‌ای از وجود پیام است. مهم است تا در مواردی که تبادل اطلاعات رمز شده مشکل پیش می‌آورد، وجود ارتباط پنهان شود..
حال که تفاوت رمزنگاری و پنهان نگاری را درک کردیم، هیچگاه استگانوگرافی را با کریپتوگرافی اشتباه نخواهیم گرفت. در این تعریف به طور مختصر این طور می‌توان گفت که رمزنگاری به معنی تغییر ترتیب داده‌ها و استفاده از کلیدهای مخفی برای رمزگشایی آن است. به طور کلی هدف هر دوی آنها تضمین حفظ داده‌ها و حریم خصوصی است اما استگانوگرافی این کار را به صورت پنهان انجام می‌دهد. چرا که گاهی لازم است اطلاعات مخفی بماند. پنهان‌نگاری، همچنین یک تکنیک مخفی‌نویسی کدهای مخرب در درون فایل‌ها نیز به شمار می‌رود که امکان مخفی کردن اطلاعات محرمانه را درون فایل‌های صوتی و تصویری یا ویدئوها فراهم می‌کند. استفاده از ابزارهای تشخیص استگانوگرافی، تحلیل عمیق فایل‌ها و توسعه روش‌های پیشرفته برای شناسایی الگوهای مشترک بدافزارهای مخفی شده، از جمله راهکارهایی است که می‌توان برای مقابله با تهدیدهای امنیتی از این طریق هم مورد استفاده قرار بگیرد. در نتیجه، اهمیت توجه به استگانوگرافی و توانایی تشخیص بدافزارهای پنهان شده در فایل‌های معمولی برای حفظ امنیت اطلاعات و محافظت از نرم‌افزارها ضروری است.